E faapogai mai le La gaioiga o le tau. E seāseā tutupu ni afā matautia e mafua mai le la. E lē afaina ai tagata po o meaola. Ae mafai na faaleagaina ai malosiaga tau eletise.

E mafai e gaioiga o le tau i le vanimonimo na motusia ai le eletise mo le umi e oo atu i le ono aso. Faitau i gaioiga e fai a o le i tupu, taimi tonu o tupu ai ma le mavae atu o gaioiga o le tau i le vanimonimo.

Tuuitiitia aafiaga o gaioiga o le tau i le vanimonimo

E mafai e gaioiga o le tau i le vanimonimo na faaleagaina malosiaga tau eletise, ma e mafai na tapē atoa po o se vaega o le nofoaga eletise e puipuia ai mai le faaleagaina. O le Transpower e faatonutonuina le faasoasoaina o le eletise i Niu Sila.

E faalavelavea fuafuaga uma pe a motusia le eletise. Faatoa tapē le nofoaga eletise e puipuia ai mai le umi na leaga.

E mafai foi na faalavelavea auaunaga masani o moomia i aso uma pe a motusia le eletise e pei o le:

  • EFTPOS,
  • suavai ma vai lafoai,
  • pamu penisini ma le suauu, ma le
  • faasoasoaina o meaai ma isi oloa mo supamaketi.

E mafai na tatou tuuitiitia aafiaga o gaioiga o le tau i le vanimonimo. Tautuana vaega o lou fale o moomia ai le eletise.

  • O a mea o lou fale tou te afaina ai pe a motusia le eletise?
  • E moomia le eletise e tatala ai po o le malupuipuia ai le fale?
  • Fuafua mo tulaga faafuasei e tausisia ai lou saogalemu faapena lou aiga pe a motusia le eletise.

Nofo sauni a o le i tupu gaioiga o le tau i le vanimonimo

E te lē afaina pe afaina au meaola mai gaioiga o le tau i le vanimonimo. Ae ono faitau aso e leai lava se eletise.

Fai se fuafuaga mo faalavelave faafuasei mo tagata o tou nonofo faatasi. Tapenapena mo tulaga e ono tupu pe a leai se eletise.

Faitau fautuaga sili e gafatia ai aafiaga pe a leai se eletise.

Fai se lisi o meafale e faaalu i le eletise e se‘i uaea mai palaka pe a pē le eletise. E aogā le se‘i uaea mai palaka e lē taia faafuasei ai pe a toe ola le eletise.

A faalagolago se togafitiga o se ma‘i i le eletise, ia mautinoa o iai se isi fuafuaga e te tua i ai. Talanoa i le tou kamupani eletise i auala e tausisia ai lou saogalemu pe a leai se eletise.

Ko e laini matutaki ki Loto
Hands marking off a checklist

Fai faatasi ma lou aiga se fuafuaga i luga o le initaneti e gafataulimaina ai se faalavelave faafuasei. Mafaufau i mea tou te moomia i aso uma ma faatulaga se isi fua pe afai e lē o iai mea o moomia.

Ko e laini matutaki ki Fafo
Electricity Authority logo

Faailoa i le tou kamupani eletise, tulaga o moomia ai le eletise mo le togafitia o lou ma‘i i le fale po o se isi tagata, e foia ai le afaina tele o le soifua maloloina. E tatau na fesoasoani atu le kamupani eletise e fai lau lesitala mo tagata e faalagolago togafitiga o se ma‘i i le eletise.

E maua i le upegatafailagi a le Electricity Authority auala e te nofo sauni ai mo tulaga ua motusia ai le eletise pe a faalagolago togafitiga o se ma‘i i le eletise.

Tulaga e tatau na fai i le taimi tonu o tupu ai gaioiga o le tau i le vanimonimo

Maua atu faamatalaga o se faalavelave faafuasei. Faalogologo i lipoti mai auaunaga tau faalavelave faafuasei ma le Civil Defence.

E ola faasoloatoa leitio e faaalu i maa po o ave malosi o le la, po o le leitio o le taavale, pe a tupu se gaioiga o le tau i le vanimonimo. E ono lē atoatoa fesootaiga lelei mai uaea telefoni i le tau amata mai o gaiogia o le tau i le vanimonimo. Ae tatau na toe foi i tulaga masani pe a uma atu se faaletonu. Fai se lisi o numera telefoni tāua.

O lo o faia pea sailiiliga e malamalama lelei ai i gaioiga o le tau i le vanimonimo. E leai ma se manatu e aafia ai fua faiga o maua ai le eletise mai ave malolosi o le la ma afi eletise e lē o fesootai sa‘o i le nofoaga eletise autu. E mafai pea na e faaaoga faiga nei e fafaga ai lau telefoni, meafale faaalu i le eletise po o telefoni feaveai. E mafai foi na fafaga lau telefoni feaveai i le palaka o le taavale.

Aua le faaaogaina i totonu o le fale meafale faaalu i le eletise e faaaoga i fafo e pei o patio heaters, ogaumu mo tolauapiga po o barbecues.

Faaaoga muamua meaai i le pusa‘aisa, faatoa faasolo ai lea i meaai o faamalō i le fulisa. Ona faasolo lea i meaai o teu i le kapoti po o teu i lau ato mo faalavelave faafuasei.

Ko e laini matutaki ki Fafo
Ministry for Primary Industries logo

E maua nisi faamatalaga i auala e tausisia ai le saogalemu o meaai i le upegatafailagi Ministry for Primary Industries.

Ko e laini matutaki ki Fafo
WorkSafe New Zealand logo

E tāua le sa‘o o le faiga e faaaoga ai afi eletise feaveai mo lou saogalemu, faapea lou aiga, tagata faigaluega ma isi.

E maua atu i le WorkSafe fautuaga i auala e faaaoga ai afi eletise feaveai pe a mavae atu se faalavelave faafuasei.

Tulaga e tatau na fai pe a mavae atu gaioiga o le tau i le vanimonimo

Mulimulitai i fautuaga mai le tou Civil Defence Emergency Management Group ma auaunaga mo faalavelave faafuasei.

E ono tuufaasolo le motusia o le eletise mo sina vaitaimi. Tapē meafale faaalu i le eletise pe a lē o faaaogaina. Ia tau i lou manatu o lena e “ola” uaea eletise, palaka ma mea faigaluega.

Siaki muamua po o lelei meaai na teu i le pusa‘aisa po o le fulisa faatoa faaaoga ai. Tiai pe a ua manogi leaga po o le ese o foliga. Aua le toe faamalō i le fulisa meaai na faavaivai.

Ko e laini matutaki ki Fafo
Civil Defence logo

Saili nisi faamatalaga mai le tou Civil Defence Emergency Management (CDEM) Group.

Ituaiga lamatiaga

I totonu o Niu Sila e tele lamatiaga faalenatura e tutupu ai. Saili i faamatalaga e te iloa ai gaioiga e fai a o lei tupu, i le taimi o tupu ai ma le uma ai ona tupu o ituaiga faalavelave faafuasei taitasi.